Uit de dagelijkse coronapraktijk van een bmc'er: Nynke Bootsma ondersteunt ondernemers bij de Tozo-regeling

Uit de dagelijkse coronapraktijk van een bmc'er... In deze rubriek laten we BMC-medewerkers aan het woord, die ook tijdens deze crisis volop bezig zijn om onze opdrachtgevers te ondersteunen. We hopen met deze veldinterviews mensen binnen en buiten BMC te inspireren door ervaringen met elkaar te delen over onze aanpak van de coronacrisis.

Nynke Aukje Bootsma ondersteunt nu ondernemers bij de Tozo-regeling

Sinds januari is Nynke Bootsma ingezet als inkomensconsulent bij een kleine gemeente, van ca. 20.000 inwoners. Samen met een collega is ze verantwoordelijk voor zaken op het gebied van bijstand. Nu heeft ze binnen een 4-koppig team ook de Tozo-regeling op haar bord. Waar Nynke zich voorheen bezighield met bijstand voor jongeren tot 27 jaar, zijn het - in het kader van de Tozo-regeling -  juist zelfstandige ondernemers die een beroep doen op een bijdrage in levensonderhoud. Dat lijkt toch een ander - mondiger - type mens. Gelukkig heeft Nynke zich eerder al verdiept in de Wet Financiële Transacties bij ING. Zij is dus ook vertrouwd met zakelijke doelgroepen. Haar rugzak is goed gevuld met ervaringen op het gebied van kennis en relaties om de Tozo-regeling zorgvuldig uit te kunnen voeren.

Bezorgdheid over toetsing rechtmatigheid achteraf

De nadruk lag in de afgelopen periode op de administratieve handelingen rondom de Tozo, zoals het aanmaken van nieuwe cliënten. Vanaf mei zullen de beschikkingen uitgestuurd worden en daarna zal het ‘echte werk’ beginnen: de toets op rechtmatigheid achteraf. Nu wordt het recht nog vastgesteld aan de hand van de antwoorden die de ondernemer zelf geeft op het aanvraagformulier. Achteraf zal de aanvrager moeten bewijzen dat hij of zij ook aan alle voorwaarden voldoet, zoals bijvoorbeeld het urencriterium. Nynke maakt zich wel zorgen: “Ik merk dat deze mensen (nog) niet beseffen dat ze achteraf openheid van zaken moeten geven over de periode dat zij de Tozo hebben ontvangen. Vanaf dat moment zullen wij inkomsten gaan controleren en ook bankafschriften of zelfs belastingaangiftes opvragen. We ontvangen nu bijvoorbeeld wel eens kopieën met geblindeerd saldo of ontbreekt ondersteuning voor andere voorwaarden. Veel ondernemers realiseren zich niet dat het aanvragen van bijstand ook gevolgen heeft voor hun rechten op privacy. Dat kan later nog tot teleurstellingen leiden.

Geen intake, meer verwarring

“Bij de gebruikelijke toegang tot de bijstand hebben we eerst uitvoerige intake gesprekken over de rechten en plichten. Dan kan ik vooraf goed op rechtmatigheid en eventuele consequenties controleren en vervolgens helder uitleggen. Dat voorkomt veel ellende en onbegrip”, vertelt Nynke. Bij de Tozo gaat het eigenlijk ‘andersom’ en komt de toetsing veel meer bij de mensen zelf te liggen. Eerlijke aanvragen op basis van verkeerde aannames kunnen het gevolg zijn. Volgt er dan achteraf een boete of uitspraak over fraude? Of wat als iemand geen aanvraag doet voor de Tozo-regeling, terwijl hij of zij daar wel degelijk recht op heeft. Hoe eerlijk is dat? Een andere zorg van Nynke is dat het bestedingspatroon van ondernemers is gericht op ‘het bedrijf overeind houden’, terwijl de Tozo echt is bedoeld als levensonderhoud. “Ik zie mensen die problemen krijgen, omdat de Tozo niet in de uitgaven van het bedrijf voorziet.” Nynke is een nuchtere Friezin en wacht rustig af wat de toekomst zal brengen. Binnenkort zullen de eerste beschikkingen worden verstuurd en dan volgen de reacties vanzelf. Die zullen ze stuk voor stuk behandelen. 

Thuiswerken, hoe bevalt dat

De ‘Dames van de Bijstand’ starten de dag met een vaste belafspraak om 8.30 uur. Beiden werken veelal vanuit huis en werken ieder een paar uur per week op kantoor. De beschikkingen worden immers vanuit de gemeente geprint, van een echte handtekening voorzien en verstuurd. Overleg met collega’s en leidinggevenden loopt ook in deze periode vlot in de relatief kleine gemeente. Wel is goed te merken dat de sociale partners ook moeten thuiswerken. Dat maakt het overleg moeizamer. Nynke vindt dat ze erg boft met haar thuiswerkplek op de grens van Friesland en Flevopolder, in ‘the middle of nowhere’, waar ze beschikt over een goed ingericht kantoor, met vrij uitzicht over de weilanden. Dat ze hiermee 2 uur reistijd per dag per dag uitspaart, is ook een prettige bijkomstigheid. 

Waar ik in mijn werk het meest naar uitkijk is dat we weer ‘normale’ vergaderingen kunnen hebben, gewoon face-to-face: “Ik heb het idee dat dan iedereen (vooral in een groot team) beter tot zijn recht komt.”

#Dedagdathetweermag – waar kijk je naar uit? 

In mijn persoonlijke leven kijk ik ernaar uit dat ik weer op bezoek mag bij mijn opa en oma en mijn oma die nu in een verzorgingstehuis zit. Ik heb echt hele gave grootouders en mis ze erg, ook al krijg ik wel selfies.