Tijd voor waardegedreven jeugdhulp

door Ansgar Willenborg, voormalig partner Jeugdhulp

Mijn dochter heeft een matige vorm van de neurologische aandoening Cerebrale Parese (CP) waardoor het voor haar moeilijker is om te leren lopen dan voor de meeste andere kinderen. De ondersteuning, hulp of zorg die kinderen met deze vorm van CP nodig hebben varieert, naar gelang de ernst van de situatie. In haar geval hebben we tot nu kennis gemaakt met de revalidatiearts, de neuroloog, de kinderarts, de ergotherapeut, de fysiotherapeut, verschillende anesthesisten, de oogarts en -chirurg, de logopedist, de orthopedische schoenmaker, en de ontwikkelingspsycholoog. Sinds kort hebben we ook contact met het medisch maatschappelijk werk over de aanpassingen die nodig zijn op het reguliere basisonderwijs dat zij vanaf volgend jaar gaat bezoeken.

Nieuwe kansen door transities sociaal domein

Deze opsomming van deskundigen is ongetwijfeld niet compleet. Des te opmerkelijker is het feit dat we vanaf de diagnostiek een goede, zelfs uitstekende samenwerking tussen alle betrokken hulpverleners mogen meemaken. De revalidatiearts houdt het overzicht en voert de regie over de behandelingen. Onze afspraken zijn niet alleen qua planning goed op elkaar afgestemd, maar ook inhoudelijk weet iedereen goed wat er te doen valt. Voor ons gezin is het heel fijn om te ervaren hoe dit werkt. Helaas ben ik er mij vanuit mijn professionele ervaring van bewust dat de situatie voor veel gezinnen minder rooskleurig is en dat er op dit vlak nog veel te winnen valt.

Maar de kansen zijn er wel. In de jeugdhulpverlening – een veld waarin ik zelf veel werk – zijn er door de transities in het sociale domein veel meer mogelijkheden ontstaan om integraal en waardegestuurd samen te werken. Tegelijkertijd zie ik dat het in de praktijk nog echt zoeken is om hier structureel goed vorm aan te kunnen geven.

Gelukkig geeft het ziekenhuis mij het gevoel dat mijn dochter en wij – haar ouders – centraal staan in hun werkwijze. Vroeger stond de vakgroep centraal, maar het ziekenhuis is erin geslaagd om die aanpak te kantelen. . Samen met een aantal collegas heb ik mij verdiept in de vraag: Hoe organiseer je waardegedreven jeugdhulpverlening – waarbij de vraag van het kind centraal staat – voor kinderen en hun gezinnen? In het artikel  “Waardegedreven jeugdhulp –  Porter en de Hydra verbonden’’ ga ik hier nader op in. Dit artikel schetst de uitgangspunten van waardegedreven zorg (beschreven door Michael Porter in het boek Value Based Health Care) en brengt deze samen met mijn eigen ervaringen rondom integrale samenwerking uit de Hydradriehoek.

De systematiek van de Hydradriehoek staat voor een praktijkgerichte werkwijze voor integrale hulpverlening in het sociaal domein. Waardegerichte jeugdhulpverlening biedt veel kansen voor aanbieders van jeugdhulp om het werk nog beter af te stemmen op de behoeften en leefwereld van kinderen en hun gezinnen, om  echt waarde toe te voegen.

In het artikel geef ik de volgende negen adviezen die een waardegericht toekomstperspectief voor de jeugdhulpverlening dichterbij brengen, met alle individuele, maatschappelijke en financiële resultaten van dien.

• Organiseer op basis van hulpcycli
• Werk dichtbij
• Werk resultaatgericht
• Ontwikkel de netwerkvaardigheden van de professionals
• Ondersteun je hulpverleners
• Benoem de verantwoordelijkheden
• Vergelijk je resultaten met die van andere organisaties
• Zorg voor professionele informatie-uitwisseling
• Hanteer een herkenbaar kwaliteitskader

Door de invoering van de nieuwe Jeugdwet en de steeds sterkere keuze van gemeenten voor resultaatsturing met bijvoorbeeld het hoofd- en onderaannemersmodel, ontstaat er een ideale uitgangspositie voor de invoering van waardegestuurde hulp of zorg voor de jeugd. Nu is het aan de  uitvoerende  organisaties,  in samenwerking met de netwerkpartners om te komen tot meer waarde voor onze kinderen en gezinnen, net zoals onze dochter en ik als een van haar vaders dit in de praktijk mogen ervaren.