Vernieuwen in het sociaal domein? Stuur op resultaat!

Stuur op samenhang in uw gemeente met de handvatten van BMC.

Drie jaar na de decentralisatie van de wetgeving op het gebied van zorg, ondersteuning en participatie blijkt vernieuwen lastiger dan gedacht. Uit evaluaties blijkt dat inwoners nog tegen de zelfde problemen aanlopen. De ondersteuning is per domein georganiseerd en sluit niet altijd aan op de vraag. Bovendien hebben veel mensen nog steeds te maken met lange en moeizame procedures.

In veel gemeenten neemt de druk op geïndiceerde zorg toe, net als de wachtlijsten voor jeugdzorg en soms ook voor sociale (wijk)teams. De kosten zien we stijgen; de inzet van preventie heeft er nog niet voor kunnen zorgen dat mensen structureel meer beroep doen op lichte ondersteuning. Om dit tij te keren zien we in een aantal gemeenten de beweging om de sociale (wijk)teams te heroverwegen of om de toegang weer in eigen beheer te gaan doen. De zoektocht is groot en we zijn er nog niet, zoveel is duidelijk. Of het probleem nu gaat over geld, beschikbaarheid van zorg, een vernieuwd zorglandschap, de juiste inrichting van de toegang of iets anders, steeds blijkt in gesprekken die we met gemeenten voeren dat het ontbreken van samenhang en eenduidige sturing op alle onderdelen van het sociaal domein een veelvoorkomend knelpunt is.

Niet zo vreemd; vanaf 2015 is er veel aandacht geweest voor de inrichting van sociale (wijk)teams. Op onderdelen is de inkoop vernieuwd en soms is er werk gemaakt van de analyse van vragen op gebieds- en populatieniveau. Dat geldt ook voor het opdrachtgeverschap, de bekostiging en de wijze van verantwoording. Op alle onderdelen is meer of minder geïnvesteerd. Maar op het geheel? Is dat al meer dan de optelsom van de onderdelen? Wij denken dat hier nog een wereld te winnen is. Zeker ook voor inwoners. Nog niet altijd is duidelijk waar ze met hun vraag terecht kunnen en of ze de ondersteuning krijgen die goed aansluit op hun situatie.

We zijn er dus nog lang niet. De beoogde vernieuwing en doelmatigheidswinst in het bestel, is nog niet gerealiseerd. De verkokering van de verschillende domeinen leidt ook tot een verkokerde aanpak naar de inwoner. Die verkokering zien we ook terug in de sturingsaanpak van gemeenten richting voorzieningen en uitvoeringsorganisaties op lokaal en regionaal niveau. Vernieuwing van de uitvoering komt hierdoor moeizaam van de grond. Het adagium van één plan, één huishouden, één regisseur is in de praktijk nog ver weg. In onze publicatie ‘Stuur op samenhang: Handvatten voor gemeenten’ laten we zien hoe er via een samenhangende aanpak gestuurd kan worden op resultaat. Resultaat voor inwoners. We beschrijven om welke sturingsinstrumenten het gaat en hoe deze onderling samenhangen. Ook laten we zien hoe de gemeente als stelselverantwoordelijke kan sturen op het geheel aan uitvoering(sorganisaties). Eerst beschrijven we de bouwstenen, daarna geven we aan de hand van een praktijkcasus een illustratie van hoe die samenhang er in de praktijk uit kan zien.

Download de brochure 'Stuur op samenhang: Handvatten voor gemeenten'.

Meer informatie

Voor meer informatie en voor het maken van een (vrijblijvende) afspraak kunt u contact opnemen met senior adviseur Heleen Rijnkels, via telefoonnummer 06-22979510 of per e-mail naar heleen.rijnkels@bmc.nl, of met Frans Vos, partner bij BMC, via telefoonnummer 06 - 20 53 24 06 of per e-mail naar frans.vos@bmc.nl.