Lokale sportakkoorden - van formatie naar implementatie

Gedurende een groot deel van 2019 en begin 2020 hebben maar liefst 339 van de 355 Nederlandse gemeenten gewerkt aan een eigen sportakkoord. In negen gemeenten zijn BMC-adviseurs betrokken geweest in de rol van sportformateur. De tijd van formeren zit er op. De lokale sportakkoorden hebben waardevolle ambities, afspraken, doelstellingen en activiteiten opgeleverd. Op papier. Nu verder.
 

Wie ‘A’ zegt, moet ook …  

Dat het document ondertekend is, betekent niet dat het sportakkoord ‘af’ of ‘klaar’ is. Het begint nu pas! Het ondertekende sportakkoord is het startsein voor de uitvoering. Het geeft richting aan de toekomst en biedt praktisch uitvoerbare afspraken en actieplannen. De lokale partijen zijn nu samen aan zet om de plannen te verwezenlijken. In de praktijk is dit uitdagender dan het in eerste instantie op papier lijkt. Een sterk sportakkoord heeft de juiste basis gelegd voor inhoudelijke plannen, organisatiestructuur, werkwijze en financiering. Maar de waan van de dag en externe invloeden (denk aan corona) houden de focus af van sportakkoord en implementatie. De realisatie kan alleen slagen als lokale partijen elkaar blijven inspireren en activeren. En als ze met elkaar in verbinding blijven.

 

Welke lessen nemen we mee?

De formatie van de sportakkoorden was voor nieuw voor iedereen: van gemeenten en maatschappelijke organisaties tot formateurs. Hetzelfde geldt voor de manier waarop het sportakkoord geïmplementeerd gaat worden. Hierbij zien we enkele aandachtspunten.

Energie en betrokkenheid vasthouden

De start van een lokaal sportakkoordproces zorgde voor veel reuring. Een grote diversiteit aan organisaties gaf gehoor aan de oproep om mee te denken. En al snel bleek: alleen al het ‘gedwongen’ bij elkaar komen zorgde voor directe quick wins. Aandachtspunt hierbij is het op één lijn krijgen van ieders verwachtingen en het vasthouden van die energie. Want na meedenken volgt ook meewerken.

Constante aandacht voor het proces en de afspraken

Door de wensen en verwachtingen aan het begin van het proces goed af te stemmen wordt de kwaliteit van de ambities en de praktische haalbaarheid van de activiteiten gewaarborgd. Cruciaal hierbij is het expliciet maken van de onderlinge samenwerkingsafspraken. Samenwerken en kennisdelen ontstaat niet vanzelf en vergt constante aandacht. De kans van slagen wordt groter als betrokkenen snappen waarvoor ze het doen, dat zij naast ‘brengen’ ook kunnen ‘halen’.

Nieuwe rollen

Het sportakkoord maakte van alle betrokkenen ‘gelijken’. De gemeente is een gelijkwaardige partner, waar de gemeente normaal gesproken meer stuurt en controleert. Voor ambtenaren en bestuurders was het zoeken naar deze nieuwe rol, waarin het draaide om loslaten en vertrouwen. Voor de maatschappelijke organisaties was het ook spannend. Er wordt niet alleen gevraagd om mee te denken, maar zij moeten zelf ook meedoen. Gezamenlijk zijn zij verantwoordelijk voor de inhoud en de uitvoering. In de uitvoering van het sportakkoord is het de uitdaging om alle betrokkenen in de juiste rolverdeling te houden en niet te vervallen in hoe het voorheen was.

Leren integreren

Sporten en bewegen als doel is fantastisch. Maar bewegen wordt ook steeds vaker ingezet als bijdrage in de oplossing van maatschappelijke opgaven, zoals vergrijzing, diversiteit en inclusie en het terugdringen van zorgkosten. Het klinkt voor iedereen bekend in de oren. Tijdens de sportakkoordprocessen zijn verschillende type maatschappelijke organisaties met elkaar om tafel gezet. De sectoren van sport en bewegen, onderwijs, zorg, welzijn en het bedrijfsleven zijn met elkaar in verbinding gebracht. Dit heeft geleid tot een andere manier van denken en handelen. Het is de uitdaging om de gedeelde belangen en onbenutte kansen die zijn blootgelegd, in het vizier te houden bij de uitvoering van het sportakkoord.

 

Trots op resultaten

We zijn trots zijn op hoe de sportakkoordprocessen zijn verlopen en op het uiteindelijke resultaat. De volgende fase (de implementatie) zien we ook met vertrouwen tegemoet. Laten we ook realistisch zijn. Niet overal zal het vanzelf gaan, om welke redenen dan ook. Het vasthouden van de energie en de verbinding is daarbij cruciaal.

 

Wat als het niet vanzelf gaat?

Heeft u ondersteuning nodig om de ‘flow’ erin te houden? De adviseurs van BMC staan voor u klaar om te helpen bij de implementatie van uw lokale sportakkoord. Wij zien de grote meerwaarde van een sportakkoord, juist in deze bijzondere tijd die nieuwe uitdagingen brengt voor sport en bewegen. We denken graag mee over deze uitdagingen en bieden ondersteuning en oplossingen. Naast de kennis en ervaring als sportformateurs met een breed landelijk netwerk (vergelijkingsmateriaal), nemen we onze kennis van het gemeentelijke sport- en beweegbeleid en het sociale domein met ons mee.

 

Meer informatie en contact

De BMC sportformateurs hebben een sportakkoord ontwikkeld samen met de gemeenten Aalsmeer, Amstelveen, De Ronde Venen, Gooise Meren, IJsselstein, Vijfheerenlanden, Woerden, Woudenberg en Zevenaar. Bekijk op de website Volksgezondheidenzorg.info een overzicht van de diverse lokale sportakkoorden. Voor meer informatie of een vrijblijvende afspraak kunt u contact opnemen met adviseur Bas van der Heijden, via telefoonnummer 033 - 496 52 00 of per e-mail naar bas.van.der.heijden@bmc.nl.