“De kracht van draagkracht”: draagkracht kan nog veel beter benut worden

Onderzoek in zes gemeenten laat zien dat in de afgelopen twee jaar de draagkracht van inwoners is toegenomen, terwijl hun draaglast is afgenomen. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit Twente en BMC. Deze resultaten zijn opmerkelijk gezien de grote veranderingen in het sociale domein na de decentralisaties. Het onderzoek ‘de kracht van draagkracht’ is op 31 januari tijdens een conferentie over de (on)mogelijkheden van zelfredzaamheid aangeboden aan de zes gemeenten.

Het onderzoek laat ook zien dat de aanpak op individueel niveau van professionals nog sterk verbeterd kan worden. In samenspraak met de inwoner moeten zij concrete doelen formuleren, die aansluiten op de draaglast en draagkracht van inwoners. Maatwerk is nodig om meer aan te sluiten op het potentieel aan draagkracht van de inwoner. Daarin is nog een wereld te winnen, aldus de onderzoekers.  

Het onderzoek is uitgevoerd in de gemeenten Arnhem, Enschede, Súdwest-Fryslân, Tytsjerksteradiel en Achtkarspelen, Venlo en Westland.

In dit onderzoek “De kracht van draagkracht” zijn de de abstracte begrippen ‘zelfredzaamheid’ en ‘eigen kracht’ geconcretiseerd. Het onderzoek verschaft professionals en beleidsmakers in het sociaal domein een methodiek om de draagkracht en draaglast van inwoners beter te bepalen en hun beleid en professionele aanpak daarop af te stemmen. Dat helpt bij het vergroten van de effectiviteit van het lokaal sociaal beleid.

In het onderzoek zijn draaglast en draagkracht de centrale begrippen. Draaglast verwijst daarbij naar allerlei problemen en vragen van inwoners in hun dagelijks leven. Die kunnen betrekking hebben op iemands financiële situatie, de tijdsbesteding, wonen of opvang, veiligheid of huiselijk geweld, lichamelijke gezondheid, geestelijke gezondheid, opvoeden/ouderschap en onderwijs of scholing. Draagkracht betreft iemands vermogen om met dergelijke vragen en problemen om te gaan of deze op te lossen.

Het onderzoek spitste zich toe op mogelijkheden tot verbetering van de uitvoeringspraktijk van sociale professionals en leidt tot een aantal aanbevelingen.

Professionals moeten volgens de onderzoekers allereerst, meer dan nu, hun aanpak bepalen in samenwerking met de inwoners. Dan blijft een inwoner of huishouden ook eigenaar van zijn eigen probleem, aanpak en oplossing. Verder moeten de professionals ervoor zorgen dat bij de aanpak wordt gewerkt vanuit concrete doelen. Acties in de aanpak – bijvoorbeeld een verwijzing van ouders naar de opvoedondersteuning, worden nu nog te veel als doel gezien. Maar zo’n doorverwijzing is niet meer dan een middel tot een bepaald doel: bijvoorbeeld ervoor zorgen dat hun kind niet meer spijbelt en geen overlast meer veroorzaakt. Of het middel effectief is weten we pas als helder is welk doel men ermee wilde bereiken.

Bovendien moeten de gemeenten - naar het oordeel van de onderzoekers - zorgen voor samenhang in het sociaal domein, waarin de geformuleerde doelen voor inwoners leidend zijn voor de inzet van zowel algemene voorzieningen als voor specialistische voorzieningen. Door het ontbreken van een gemeenschappelijke doelstelling trekt iedere organisatie te veel zijn eigen plan.

Voor het volledige onderzoeksrapport “De kracht van draagkracht”; zie www.bmc.nl/draagkracht

Noot voor de redactie

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Heleen Rijnkels, senior adviseur bij BMC op 033 - 496 52 00.

Over BMC

Al meer dan 30 Jaar werkt BMC samen met opdrachtgevers aan de verbetering van de kwaliteit van de publieke sector. BMC ondersteunt bij het adviseren over en implementeren van verbeteringen in beleid en uitvoering. Hoogwaardig advies en onderzoek gecombineerd met daadkrachtige inzet van de beste interim-professionals, maakt BMC tot dé partner in verbetering voor de publieke sector.