25 aug 2023
Integrale woonzorgvisie en data: de toekomst van wonen, zorg en welzijn
De Nederlandse woning- en zorgmarkt staat al jaren onder druk. Om tot oplossingen te komen verplicht het Rijk dat elke gemeente vanaf 2024 een woonzorgvisie opstelt. Om tot een toekomstbestendige visie te komen, is inzicht in de woon- en zorgvraag op basis van data cruciaal. Wat een woonzorgvisie inhoudt, wat het belang is en hoe de adviseurs van BMC bij de ontwikkeling van een visie gemeenten ondersteunen, leest u in dit artikel.
Op deze pagina:
Wat is een woonzorgvisie
Belang van een woonzorgvisie
Datagedreven woonzorgvisie via BMC
Advies voor uw organisatie
Wat is een woonzorgvisie?
Een woonzorgvisie is een integraal beleidsdocument dat de beleidsterreinen wonen, zorg, welzijn en ruimtelijke ordening met elkaar verbindt en ervoor zorgt dat er in de toekomst voldoende geschikte woonruimte en zorg en ondersteuning voor ouderen en andere (kwetsbare) aandachtsgroepen in een gemeente is. Het is het antwoord van de gemeente op de groeiende vraag van inwoners op het gebied van wonen, zorg en welzijn in een gespannen woning- en zorgmarkt.
In de praktijk betekent dit dat gemeenten een woonzorgvisie kunnen gebruiken als instrument om nieuwe of herontwikkeling van bestaande woonzorginitiatieven (bijvoorbeeld voor gebiedsontwikkeling) te beoordelen op wenselijkheid, haalbaarheid, toekomstbestendigheid en kwaliteit. Maar ook op bereikbaarheid en beschikbaarheid van zorg, voorzieningen en (sociale) woonruimte. Elke gemeente in Nederland is vanaf 2024 verplicht een woonzorgvisie op te stellen.
Het belang van een woonzorgvisie
Om vraag en aanbod op de woning- en zorgmarkt beter op elkaar af te stemmen, hebben gemeenten inzicht in de opgaven en een duidelijke visie nodig. De tekorten op beide markten stellen ouderen en kwetsbare aandachtsgroepen voor steeds grotere opgaven. Zowel het vinden van een betaalbare woning als het ontvangen van de juiste zorg en ondersteuning wordt voor hen steeds moeilijker.
En hoewel we deze ontwikkelingen al lang zien aankomen, zet de vergrijzing verder door, heeft het Rijk de verpleeghuiscapaciteit bevroren, bouwt de geestelijke gezondheidszorg (ggz) het aantal intramurale bedden af en ontvangen meer mensen eerder en langer zorg, behandeling en begeleiding thuis. Het liefst zoveel mogelijk samen met het eigen sociale netwerk. Zorg in een instelling is alleen nog maar beschikbaar voor mensen met de zwaarste zorgvraag. Per saldo neemt het aantal zelfstandig wonende mensen met een (zware) hulp- en ondersteuningsvraag dus fors toe, maar is de huidige woonvoorraad en onze zorg- en ondersteuning daar niet op ingericht. Hoe langer we wachten, hoe groter de uitdaging wordt.
Datagedreven woonzorgvisie via BMC
Om tot een toekomstbestendige woonzorgvisie te komen, heeft BMC een unieke maatwerkaanpak voor gemeenten ontwikkeld. Aan de basis van deze aanpak staan data over wonen en zorg, die BMC in een dashboard verzamelt, analyseert en vergelijkt. Deze data wordt aangevuld met lokale data en informatie en biedt daarmee inzicht in de woonzorgvraag van de aandachtsgroepen voor de betreffende regio of gemeente.
Bewust is hierbij de keuze gemaakt voor het gebruiken van openbaar, toegankelijke databronnen. Hierdoor kan gemakkelijk een vergelijking worden gemaakt met andere gemeenten, zonder dat hiervoor een kostbare en tijdrovende woonzorganalyse hoeft te worden gemaakt. Door de inzichten te koppelen aan lokale data en beleidsdocumenten worden de gemeentelijke opgaven meer precies in beeld gebracht. Dit gezamenlijke beeld van openbaar, beschikbare data en lokale inzichten vormt de basis voor het opstellen van de prognoses, het formuleren van de woonzorgvisie en het maken en borgen van afspraken.
Op landelijk en regionaal niveau zijn veel rapporten en monitors beschikbaar en ook gemeenten beschikken over veel data. Dit is direct ook de beperking. De enorme hoeveelheid aan data is ongericht en niet altijd met elkaar te vergelijken. Het gaat om verschillende invalshoeken, definities, schaalniveaus en actualiteiten. Dit maakt het maken van een goede analyse en uitvoeringsstrategie tijdrovend en ingewikkeld. Om toch tot de kern van de opgaven te komen en een visie, heeft BMC uitzoekwerk verricht naar welke data daadwerkelijk ertoe doen, waardoor gemeenten worden ontlast. Deze data koppelen we aan de piramide van data-inzichten: weten, begrijpen, voorspellen en bepalen:
Voor het opstellen van een woonzorgvisie legt BMC de focus op weten: inventariseren, wat zien we gebeuren? En op begrijpen: wat valt ons op? Begrijpen we de ontwikkelingen? Zien we oplossingsrichtingen?
Door de inzichten te koppelen aan beleidsdocumenten worden de gemeentelijke opgaven meer precies in beeld gebracht. Duiding van de data met lokale partners en stakeholders bieden daarna belangrijke inzichten en een gezamenlijk beeld van de opgaven en de oplossingen.
Belangrijkste voordelen van woonzorgvisie via BMC
- verhoogde efficiëntie in de ontwikkeling en uitvoering door een datagedreven aanpak
- co-creatie en participatie met partners en stakeholders
- een breed gedragen visie
- transparantie totstandkoming van het woonzorgbeleid
BMC denkt met u mee over wonen en zorg
Is uw gemeente zich aan het oriënteren op het thema wonen en zorg en bent u benieuwd hoe BMC u kan helpen bij het ontwikkelen van een woonzorgvisie? Neem contact op met ons via het formulier hieronder.